ხეთის ეკლესიის წინმძღვარი გრიგოლი, 1926 წელი.

 

გაზეთ "კომუნისტის" 1926 წლის N286-ში გამოქვეყნებული მასალიდან ნათლად ჩანს, თუ რა მძიმე პირობებში უხდებოდათ სასულიერო პირებს მოღვაწეობა.

ყველგან კეთილმოწყობაზე და აღმშენებლობაზეა ლაპარაკი. გაცხოველებული მუშაობა სწარმოებს ქალაქებისა და სოფლების გამშვენიერება-გაფართოებისათვის. მხოლოდ ხეთის ეკლესია ჩამორჩა საერთო ფერხულს. მისი სახურავი გაცრეცილია, როგორც მამაო გრიგოლის გახუნებული ცილინდრა და კედლები შელანძღული, როგორც მამაოს ანაფორის კალთები.

მობეზრდა თავი გრიგოლს. გლეხებმა მოიძულეს ხატი და ჯვარი. ეკლესიაში ქუდი რომ ვისშესთვის შეეგდოთ, მაინც არავინ შედიოდა. ბოლო დროს მამაო „ღმერთმაც“ გასწირა. წვიმა და ავდარი, ტანჯვის წუთები იყო გრიგოლისათვის. გაცრეცილი და შელანძღული ეკლესია ვერ უძლებდა ავდრის ქარსა და შხეფს.

გრიგოლი შეუდგა ეკლესიის კეთილმოწყობას, მაგრამ მისი მორალი, მოგეხსენებათ, ასეთია: „ჯერ თავო და თავო, მერე სხვაო და სხვაო“. ის „თავი და თავი“ თვითონ იყო და „სხვა“ — კი ეკლესია. რის ვაივაგლახით შეჰკრიბა მან მთელ სოფელში სამიოდე მოხუცი გლეხი და შეჰქმნა „საეკლესიო საბჭო“. საბჭომ დაიწყო მუშაობა იქედან, რომ დაბეგრა ხეთელი ქათმები. გრიგოლს ყოველ წირვის თუ მღვდელ-მსახურების დროს თბილ-თბილ კვერცხებს მიართმევდა. რა არის: ხმა გაიწმინდოს, რომ სახარება ტკბილათ ჩააღაღადოსო.

მაგრამ კეთილმოწყობის საქმე გრიგოლის ყელზე არ გაჩერებულა. საეკლესიო საბჭო გაცილებით უფრო ენერგიულად. მუშაობდა, ვიდრე ზოგიერთი ჩვენი თემსაბჭო. ერთ თავის სხდომაზე საბჭომ დაადგინა— შეაწეროს სოფელს ეკლესიის კეთილმოწყობის მიზნით კომლზე თითო მანეთი, ან თითო კალათი სიმინდი. საბჭო გულკეთილია: თუ ფულით არა, ნატურითაც მიიღებს შესაწირს, ეს იყო ოღონდ, რომ საბჭოს დადგენილების შემსრულებელი აპარატი არ ყავდა. ამიტომ თვით „პატივცემულ“ საბჭოს წევრებმა აიკიდეს ეს ტომრები და დაუარეს სოფელს. სადაც არ მივიდენ ეკლესიის მოციქულნი, ყველგან კუდით ქვა ასროლიეს გლეხებმა. „რის ეკლესია, რის გრიგოლი? მოგცლიათ ვიღაცები ხართო“. დაუმალავ დაცინვით ეუბნებოდენ გლეხები მესიმინდე წმინდანებს.

მაგრამ ეკლესიის კეთილისმყოფელნი გულს არ იტეხდენ. ისინი ბეჯითად განაგრძობდინ ერთი გლეხიდან მეორესას გადასვლას და ამ სიარულში ერთ-ერთ კომუნისტ გლეხის ოჯახსაც მიადგენ. თვითონ კომუნისტი გლეხი სახლში არ აღმოჩნდა. ხელში მოჰყვათ მისი მამა. მაგრამ ამ მოხუცმა ისეთი დღე დაუყება ძალათმაცხონე გრიგოლის აგენტებს, რომ საბრალოებმა ჭიშკარიც ვეღარ მიაგნეს.

დარჩა ხეთის ეკლესია „კეთილმოუწყობელი“. დარჩა. გრიგოლი ხახა მშრალი. როგორ წახდა დრო, როგორ დაჰკარგა გლეხებმა რწმენა ანაფორიანისადმი?

ხობი გაზეთ "ეშმაკის მათრახის" ფურცლებზე

 

გთავაზობთ სატირულ-იუმორისტულ გაზეთ "ეშმაკის მათრახში" გამოქვეყნებულ მასალას ხობის და მისი სოფლების შესახებ.

ქვალონი. დღეს ქვალონის ეკლესიაში გადახდილ იქნა პანაშვიდი მხნე და ენერგიულ მოხელის ალე კუჭუხიძის უდროვოდ დაკარგულ „კონტროლიურ სულის“ მოსახსენებლად. ხალხი აუარებელი დაესწრო. წარმოთქმულ იქნა სამგლოვიარო სიტყვები. ორატორებმა თავის სიტყვებში ნათლად და მკაფიოდ გაარკვიეს განსვენებულ კონტროლიორის მოღვაწეობა. გლოვობენ განსვენებულ კონტროლიორს რკინის გზის კონდუქტორებიც. მართალია თვით ალე ცოცხალია, მა-звод,, открытый листъ на право контроля მორჩა. ვაი ამისთანა სიცოცხლეს!

N14, 1909 წ.

 

„ეშმაკის მათრახის“ ფოსტა

 საბაჟო. ვასილ სამხარაძეს. თქვენი წერილი, შესახებ მღვდ. სამსონ გაჩეჩილაძის მიერ ფულის წართმევისა და სხვა მრავალ უმსგავსოებათა ჩადენისა არ იბეჭდება. თქვენი წერილიდან სჩანს, რომ ამის შესახები საბუთები მწყემსის რედაქციაში წარგიდგენიათ და იმედია მამა დეკანოზი არ დაფარავს.

 N24, 1908 წ.

 ხეთა. გამოგდებულ მედავითნე მიხა ტურავას ორი ადგილი მიუღაა, მხოლოდ არ იცის რომელი დაიჭიროს. მღვდელი საჯაია შერიგებას თხოულობს და სთხოვს ერთი შენი ადგილი მე დამითმეო. ვინ იცის, თუ როგორ გადაწყდება საქმე. საფიქრებელია საჯაია ტურავას იმედით უადგილოთ დარჩეს და უფრო სამწუხარო ის იქნება, რომ უდრამოთ წავიდეს, მიუხედავათ იმისა რომ იგი ყოველ დღე სასამართლოს კარებში დგას.

N20, 1915

 

ხორგა. ხორგელები ხობელებს ემუქრებიან: ჩვენ გიმნაზიას გავაღებთო. და თქვენ პირველ-დაწყებითი უმაღლეს სკოლას წაგართმევთო. საჭიროა ეშმაკის ჩარევა, რომ რამეფერად შეარიგოს მებრძოლნი ერთმანეთს ისე, რომ ან პირველი, ან მეორე ხობელებს მაინც დარჩეს.

N20, 1914

 

ს. ხეთა ცნობილი საზოგადო მოღვაწე და ხეთელების მეტათ სასიამოვნო მამულის შვილი „თადა“, რომელიც გაუგებარ პირებისგან ღებულობდა წლიურად ჯამაგირის სახით ათასამდე მანათს, გარდაიცვალა. საზოგადოებამ დაფნის გვირგვინი უძღვნა ასეთი შრომისთვის. წარმოთქმულ იქმნა გრძნობიერი სიტყვები. ყველა დაწესებულებიდან მოდის სამგლოვიარო დეპეშები.

კორცხო

ხობის ბალნიცას

,,ბალნიცავ“, ჩემო, „ბალნიცავ

დგმულო ხობის წყლის პირათა!

ექიმი ძველი კაცი გყავს,

მხოლოთ გნახულობს ძვირათა,

ან როს გნახულობს. რათ გინდა,

 შენთა, პაციენტთ" ჭირათა?

 ბალნიცა ხარ თუ ბოსელი,

ქცეულო ნაგავ-წვირათა?!

 

როს კაცი მოდის, — შეკრთები,

 სირცხვილით გაიწურები

უექიმ უჯაინოზო

სიცოცხლე მონამდურები...

ფერშალთა შენთა ამარად

რა საწყლათ გაიყურები!

უძაღლო ქვეყნად კატა ჰყეფს,

 უმგლოს - ჭყავიან ტურები'..

 

უსარგებლოსა, უჩემურს —

 რას ვაქნევ – სარაიასა!..

სულით და გულით შევხარი

 ჩემ ქოხმახ კარაიასა!

რას ვაქნევ ხობის „ბალნიცას“

არავინ - არაიასა!

 თუ გამიჭირდა, მივმართავ

ნიკოლა ცხადაიასა:

 

მოვლით ხომ მაინც მომივლის,

ვეღარ დამაზრობს ციება,

ვეღარ დამძალავს ანთება,

 ვერცა-ღა თავის ტკიება:

ჩვენ ფერშალთ უკეთ მან იცის

სატკივრის გამოძიება,

 ავათმყოფთ გასამხნევებლათ

ტკბილი სიტყვების ,,ჩიება!

 

და შენ კი,

ხობის ბალნიცავ,

გდიხარ მტრის გასახარათა!

უექიმ-უჯაინოზო

ფერშალთა ანაბარათა. .

ბეჩავათ გაიყურები,

არ ღირხარ არც ერთ ფარათა,

ნატრობ, დღეს პაციენტები“

კარს რომ გდგომოდენ ჯარათა!..

-

,,ბალნიცავ“, ჩემო ,,ბალნიცავ“

დგმულო ხობის წყლის პირათა,

საქმი დღეს უპაციენტოვ,

დახშულო უქმე-კვირათა,

 ექიმი რომ გყავს, ვიცი და

 რატომ გნახულობს ძვირათა!!

მითხარი : ბინათ ოთახებს

და ფულს ხომ აძლევ-ქირათა?!.

N9, 1915

ხობი. სამკითხველოს უკეთობა ეტყობა, სიცხემ უკლო. მაჯის ცემა ნორმალური აქვს.

N2, 1915

სოფ. ქვალონი. კვირას, 8 თებერვალს, დანიშნულია პანაშვიდი, ხანმოკლე ავადმყოფობის შემდეგ გარდაცვლილ ქვალონის ბიბლიოთეკა სამკითხველოს სულის მოსახსენებლად.

N11, 1908

 

 ხობი. ცნობილი ივანე უკვე გამაგრდა დაბის ყველა ფურნეში და იქიდან ესვრის საზოგადოებას ცომსა და კუჭის ამშლელ ყუმბარებს. ხალხი აღელვებულია. მოქმედობს ჯერ-ჯერობით მხოლოდ ორი ფურნე-ფორტი. დანარჩენი ჩაჩუმებულია.

 N7, 1916

სოფ. ქვალონი. ბიბლიოთეკა-სამკითხველო მოულოდნელად ავათ გახდა. წამლობს ფერშალი ევ. ბაქრაძე.

 N9, 1915 წ.