ცნობილი მომღერალი აკაკი ხარებავა

ცნობილი ლოტბარი და ფოლკლორისტი აკაკი ხარებავა დაიბადა 1908 წელს ხობში. ოცი წლის ასაკში, სიმღერების ოსტატის რემა შელეგიას გუნდის მომღერალი გახდა; ორი წელი ხობის გუნდში მუშაობამ დიდი გამოცდილება შესძინა, ლოტბარობაც ისწავლა და ინგირის სახერხ ქარხანაში ჩამოაყალიბა მომღერალთა გუნდი, რომელსაც ორი წელიწადი ხელმძღვანელობდა.

1932 წელს გუნდმა თავი გამოიჩინა ზუგდიდში გამართულ სარაიონთაშორისო ოლიმპიადაზე; 1933-1937წწ. იყო გაგრის რაიონის მომღერალთა გუნდის ლოტბარი; სოხუმში გამართულ მომღერალთა გუნდების დათვალიერებაზე გაგრის რაიონის გუნდი პირველ ადგილზე გავიდა; 1938 წელს გალის რაიონული ეთნოგრაფიული გუნდის ხელმძღვანელობა მას დაეკისრა; ადრე ამ გუნდს კიწი გეგეჭკორი უძღვებოდა (გუნდში მღეროდა 115 წლის ლუკა შარია); თბილისში მეექვსე რესპუბლიკურ ოლიმპიადაზე გალი კარგი მაჩვენებლებით წარსდგა; აკაკი ხარებავა ორჯერ იქნა მივლინებული საკლუბო დაწესებულებათა გუნდების ხელმძღვანელების გადასამზადებელ კურსებზე თბილისში, 1955–1958 წლებში. 

ზუგდიდის  სიმღერისა და ცეკვის ანსამბლს, სოფელ რუხში საკოლმეურნეო გუნდს, პარალელურად რუხის საშუალო სკოლის სიმღერის წრეს ხელმძღვანელობდა; მაყურებლები გულთბილად ხვდებოდნენ რუხის ანსამბლის მიერ შესრულებულ სიმღერებსა და ცეკვებს; ბოლო, მეცხრე ოლიმპიადაზე, კვლავ გაიელვა აკაკი ხარებავას ნიჭმა და მონდომებამ. 

აკაკი ხარებავა, კოტე ჩიკვატია და ლია აბაშიძე - "აშო ჩელა" გადაცემა "მღერის რუსთავი". 1982 წელი.

1954 წლის 16 დეკემბრის ბრძანებულებით მიენიჭა აფხაზეთის ასსრ ხელოვნების დამსახურებული მოღვაწის წოდება.

აკაკი ხარებავა გარდაიცვალა 1978 წელს.

წყარო: https://chanting.ge/

ნარკვევი თორსა-დღვაბის მეურნეობა "განთიადის" შესახებ

მწერალ ბორის ჩხეიძის ნარკვევი ხობის რაიონის სოფელ თორსა-დღვაბაში საბჭოთა მეურნეობა „განთიადის“  შექმნის შესახებ.

თ ე თ რ ი კ ო (ნარკვევი)

 დედას შინ აუარებელი სამუშაო ჰქონდა ყოველთვის, ოჯახის საშრომს, იმას რასაც ქალები “საბურსალიოს„ ეძახიან, ღამეულა იწყებდა მარტო დედის კი არა, თეთრიკოსი და მისი და-ძმების, მთელი ოჯახის მაღვიძარა საათი ალისფერბუმბულიანი, გრძელკუდა, ამაყი მამალი იყო თორსელ ალექსანდრე ბუკიას ოჯახში. პირველი ძილის დასასრულს იგი უეცრად აატლაშუნებდა ღონიერ ფრთებს, წამიც და ხმამაღლა დაიძახებდა ყიყლიყოს. თავისი მამლური რიხით ჭაობგადაღმა სოფლის დღვაბელ ტოლებს აიყოლიებდა.

რაღა თქმა უნდა, დედა ამ დროს ლოგინში  აღარ იყო, დიდი ჯალაბის პატრონი ხნიერი ქალი ეზოში ტრიალებდა. პირველად ქათმებს გაუშვებდა სამწყვდევიდან. უყვარდა ისინი ბევრი შვილის გამჩენ დედიკოს, სადილობამდე, საბუდრებზე ხვანხვალს, რომ მოათავებდნენ, თეთრი ბურთებით უვსებდნენ ხელკალათს, ნასაბუდრევს კი ეზოს არ ცილდებოდნენ. ლაფაროებში, სასიმინდე ნალიის ქვეშ და ზვინების საფრებში დარბაისლურად ჩხერკიაობდნენ. მერე, როცა ისეთი  „სეირნობით“ გულს შეიჯერებდნენ, კმაყოფილად  კუტკუტებდნენ სოფელში ყივილით განთქმულ ვეება წითელი მამლის გარშემო აბა უკმაყოფილო რად უნდა ყოფილიყვნენ, ცხენის კბილებივით მსხვილ,  თეთრიკოს მოყვანილ თეთრი სიმინდის მარცვლებს ასაკენკად ვეღარ ერეოდნენ.

ოჯახის საყოლიებელიდან  დედიკოს სამწუხარი ღორღონჯის (ბატის)  და  იხვის მონაშენები გამხდარიყო მხოლოდ. გააღებდა თუ არა პატრონი საღორღონჯეს კარს, გუნდ-გუნდად, ყიყინით, კვატ-კვიტით გამოცვივდებოდნენ გარეთ, მიწაზე მობნეულ სიმინდს ზედაც არ შეხედავდნენ, თითქოს დღით შეიგულესო, ღობეში საძრომებისაკენ მისრიალებდნენ  ტანის რწევით,  ფარღალალაში ჯერ ღორღონჯები გაძვრებოდნენ, მალე, სულ შეუმჩნევლად მათ იხვები მიჰყვებოდნენ უკან. ერთ წამში სიგანეზე გადაჭრიდნენ გუდრონირებულ გზატკეცილს.

გზის გადაღმა, სოფელ დღვაბისაკენ  იწყებოდა ისირონით  (ჭილით) აფაფრული ნოყოები. მათ ენაცვლებოდნენ ჩამქშეულ-ჩაჩხროკილი თხმელურიანი კუნძულები, თავკომბალებით სავსე პატარა-პატარა გუბეები და საფლობები.

 წყეული იხვ-ღორღონჯი იმ უშმ ადგილებიდან და გუბელებიდან შინ დაბრუნებას აღარ   იგონებდნენ. როცა წვიმას მოუხშირებდა, თორსასა და დღვაბას შორის  ყვითელი ტლაპოს ზღვა დგებოდა, მაშინ მათ  მოხელთებაზე ფიქრიც ჭირდა.

ხშირად ერთადერთი  იმედი, რომ ჭაობებში შემალულ ღორღონჯ-იხვს დედა კვლავ იპოვნიდა, თეთრიკო იყო. გოგონამ იცოდა ისირონებიანში სასიარულო ფეხის დასამაგრებელი  გუნჯულები და ბაძაძგნარებში გასასვლელი კარიოფები. მაგრამ აბა, თეთრიკო სად იყო ყოველთვის შინ.

მოსწრებული ქალიშვილი დედას  სარაიონო  ღამის ტექნიკუმში დაუდიოდა.  ძღაბი, რომ იტყვიან, წიგნებთან ომობდა. სკოლიდან ნაშუადღევს შინ  დაბრუნებული, შუაღამემდე უჯდა სახვალიო  გაკვეთილებს. ჩაწოლილი   ჩათბობასა და ერთ  „მუქარა“ ძილს ვერ მოასწრებდა,  რომ მამალი ყივილს ასტეხდა, მაშინვე   ზეზე წამოდგებოდა.  ნანათლევამდე ღამით ნამზადევ გაკვეთილებს იმეორებდა, ღორღონჯისა და კვატისათვის სადღა ქონდა დრო. ან დედა მოაცლიდა  ამისათვის? უცნაური იქსები, იგრეკები, კინეტიკური ძალები ეწეოდნენ საიდღაც, სადაც არის გასათხოვარ ქალს. დედას ეს „უცნობები“ შიგნით, გულში მოსწონდა, ახარებდა, მაგრამ შვილის გამოსაჯავრებლად მაინც იტყოდა:  ღორღონჯი  და კვატი უნდა გადავაშენო ყოველ საღამოს გულის ხეთქვას, ზარალი არ მომივიდეს - მეთქი, ასე მირჩევნია. მერე იქსები, იგრეკები და კინეტიკური ძალები მიირთვით ჩემმა ქმარშვილმაო.

  კი არ უნდა გადააშენო კვატი და ღორღონჯი, ახლა უნდა მოამრავლო - უთხრა  ერთხელ დედას თეთრიკომ.

-        ეგ რადაო? შეეკითხა დედა შვილს.

-        წამო, შენი  თვალით გიჩვენებ რაღაცას? -მოუჭრა ქალიშვილმა

იმ დღეს კვირა თენდებოდა.  თეთრიკო  მივარდ-მოვარდა ეზოში. დედას „ხელი წამოუკრა“ საქმეებზე. ძალით მოაცილა საბრუსიალოს, მშობელი ეზოს გარეთ გაიყვანა, ბრეკოზე წამოკოსებულ  რცხილის გადანაბელზე შეაყენა ქალი და თორსიდან დღვაბისკენ გაახედა. ეს სოფელი არცთუ შორს მოჩანდა, დიდი  პამპალა ჭაობების და, მორჩილა, დაკვაჟებული ტყეების გადაღმა. არა, დღვაბაში სახლი არსად იხედებოდა, კვამლი ამოდიოდა აქა-იქ და ამით ატყობდნენ, რომ მოსახლეები იყვნენ ჭაობებში აქაიქ გაფანტულ მშრალებზე.

-იქ  რაო? მითომ რად გამახედე იქით? დღვაბაში ჩემს დღეში არ ვყოფილვარ !  გაიოცა დედამ.

- მე მაგაზე არას გეუბნები - მოუჭრა უეცრად შვილმა. ისირონიან ნოყოს ვაკეებს, მწვანე ყვითელ გუბელებს, მერე მათ აქით საფლობებს დაუკვირდი!

-აჰა, დავუკვირდი, დასწყევლა ილორის ხატმა. მათგან სარგებელი არა აქვს კაცს.

თორსიდან დაწყებულ დღვაბამდე, სადამდეც დედა, ქვეყნის განს ხედავ, ჭაობს სულ გააშრობენ, მაშინ შენი ღორღონჯები და იხვები  ვეღარსად დაგემალებიან.

-გააშრობენ !- გააჯავრა შვილს დედამ-ეგ როდის იქნება! მანამდე მე რა გამაძლებინებს.

სულ მალე რომ მოხდეს ეგ ამბავი.

რაღა დღვაბას მიადგებიან მაინცდამაინც სხვა ადგილი ვერსად მონახეს? თუ ჩემთვის გააშრობენ?

ბევრისთვის გააშრობენ და იმაში იქნები დედა!

იჰ, იჰ მე და ჩემისთანები... ხელჩაქნევით ჩაილაპარაკა დედამ და დიდი გზატკეცილისაკენ მაინც გაყვა შვილს. გზის იქიდან სოფლის უჩვეულო, რკინის ცივი ხმაური მოდიოდა, ოჯახის ქალი ლითონისეულ უხეშ წკრიალს იმდენად არ გაუტაცნია, რამდენადაც მას, რომ გზის გადაღმა ჭაობებში გალალულიეგულებოდა გუბელებში თავკომბალებზე გაწუწკებული ბატ-იხვი. დილით ადრე გაეპარნენ ის სამელეები.

გზის გადაღმა ერთ დიდ ოჰოჰოიას წააწყდნენ ქალები. დედამ მაშინვე თვალი დაატანა ალფეზ ლატარიას. კაცი ცხენზე იჯდა, სადაც ქალს თავისი ღორღონჯ-იხვი ეგულებოდა, სწორედ იქით, ისირონებში გადასულიყო სოფელში ცნობილი აგრონომი. იათაღამდე დაასლაპუნებდა  საბრალო პირუტყვს გათხელებულ მიწაში. ხანდახან სულ ახლად ახალ მუხლუხოვან ტრაქტორებს, ბულდოზერებს  და უშნო გრეიდერებს მიუვარდებოდა. აძლევდა რაღაც დავალებებს. ადვილი არ იყო  მიხვედრილიყო კაცი, რა ხდებოდა ირგვლივ. სოფლის  გოგო-ბიჭებთაგანი ზოგი მაღლა, მანქანაზე ასულიყო მექანიკოსებთან. მერედა რამდენი იყო მანქანა. დიდი გზით  ქართლიდანაც კი გადმოერეკათ კოწიწა  „კანავოკაპატელები“.

დედის თვალწინ, ალფეზ ლატარიამ ქვეყნის ყოველი მხრიდან მორეკილი მანქანები ერთბაშად მიუსია  ჭაობნარს და ტბა-გუბეებს, ასე ოხერი ადგილები  დღვაბას მიმართულებით გაწოლილიყვნენ ბარე ერთ სამოყვრო მანძილზე. მათგან არც  თორსას ადგა კარგი დღე.

 ა, ვაი ღვთისმშობელო! - წამოიძახა დედამ სულ რაღაც ცოტა ხნის შემდეგ, როცა საძაგელი, ნავსი კოღოიანი დაბლობი  მთლად გაკაჭეს, გაკაფეს,  ყვითელ-მწვანე ტბა-პამპალები მოწრიტეს გრძელი კოხტა, პირფართო და ფსკერვიწრო რაფებით. სამუშაოს თვალი დადგომოდა.

ამით გულმოცემული ალფეზ ლატარია გარშემოკრებილ  ხალხს უხსნიდა:

ყველამ კარგად გაიგეთ, ამ ჭაობზე დიდ საბჭოთა მეურნეობის მოწყობას ვაპირებთ. მეურნეობას, რომელიც  დღვაბის ტლაპოებზე  გაშენდება, სახელად ერქმევა განთიადი და მისი დირექტორიც მე ვიქნები.

როცა ამ განმარტებას მორჩებოდა ხოლმე,  ყველას ეხვეწებოდა, ჭაობიდან ნაპირზე  გამოზიდული ხე-ტყე,  ვისაც  გინდათ იაფად წაიღეთო, აქედან  მოაცილეთ, რადაც  გინდათ იმად გამოიყენეთო. თხუთმეტ-თექვსმეტი წლის ბიჭებს კი ტრაქტორის, გრეიდერების, სატვირთო  ავტოების  ამწეების და სახერხის მექანიკოსებს თანაშემწეებად სვამდა  მანქანებზე. ბიჭებს ყველას  ერთნაირ ხალათ-შარვალს აცმევდა,  რომ სხვებისაგან სოფელშიც  გაერჩიათ საქმეში ჩაბმული ახალგაზრდები.

 ახლა დედა ღორღონჯებსა და კვატის წყევლას და გადშენებას მოეშვა.   ღობეებში საძრომები კიდევ უფრო მეტად გააფართოვა, გაპარია ფრინველების  დაკარგვის ფიქრი გონებიდან გაუქრა.  თორსას მაღლობიდან  დაბალში თვალის მოვლების უმალ ხედავდა - სად, რომელი თხრილის  წმინდა ნაკადში ონავრობდნენ მისი წყალმოყვარული  იხვ-ღორღონჯები. ხანდახან სამუშაოებზედაც  ჩადიოდა ხნიერი ქალი.

-მე ისეთი სიზმარი ვნახე  შენი კარგი ძღაბი თეთრიკო მშვენიერ მახეში გაყოფ ფეხებს - უთხრა ერთხელ  ალფეზ ლატარიამ დედას.

-თუ კაი ოჯახია შენ პირს შაქარი- შეესმა პასუხად.

-ჯერ რა დროს მაგის დაოჯახებაა! - გააქნია თავი ლატარიამ.

-აბა რად დაასვით ძღაბს კბილი ?

-ყველაფერი ტექნიკუმის მასწავლებლის ბრალია!-წაუეშმაკა ლატარიამ - დიახ, ამათ მითხრეს  თეთრიკოსთანა   გულისყურიანი მოსწავლე ორიც არ გვყავს მთელ სკოლაშიო.

-შენ ისევ შენსას აკაკუნებ!- უკმაყოფილოდ შეუტია  აგრონომს დედამ - მეგონა მაშუალი  იყავი  თურმე  სხვა რაღაცას ფიქრობ, ისე კი თუ ჩემი ქალიშვილი  ვარგა,  მეც ამ ქვეყნისთვის გამიზრდია.

-კარგი და პატიოსანი-დარბაისლურად  ჩაულაპარაკა  გაჯავრებულ ქალს  ლატარიამ- დილაო და გათენდებაო! აგერ ვნახოთ როგორ გამოიჩენს თავს ქვეყნის სამსახურში.

დედამ ჯერ არ იცოდა განთიადის დირექტორს, ლატარიას აქეთ მასთან შეუთანხმებლად, იქით თეთრიკოს უკითხავად  ტექნიკმდამტავრებული გოგოგნა თეთრიკო   ბუკია სამუშაოზე აეყვანა. უწყისშიც შეეტანა, ჯერ კი ვითომდა  საზოგადოებრივი დატვირთვის წესით ათიოდე  მტვირთავი ჩაებარებინა  გოგონასავით, თეთრიკოსაც  დადინჯებული შრომაში გამოცდილი ქალივით, შეეშნო დატვირთვა  თურმე კიდევ შესდგომოდა მუშაობას.

მტყორავები, როცა საჭირო იყო, ორთითებით და ფოცხებით ტრიალებდნენ, ხანდახან სხვიპავდნენ, კაფავდნენ წამოქცეულ, ჩამქშეულ ხეებს. იქით კი დღვაბის მიმართულებით ვეებერთელა, ღონიერი მანქანები ხეებს ძირიანად  თხრიდნენ, თრევით გზისპირისკენ ეზიდებოდნენ, რაღაც პატარა მოწყობლობები კი მიწის გაჰკროდნენ, ბრახუნით წინ მიიწევდნენ და საწრეტ თხრილებს  ბაფთებივით ჭიმავდნენ, გრეიდერებიც კი   ირჯებოდნენ, ნაწრეტებში შედიოდნენ ნაადრევად გამოჰყავდათ სფერული კვლები.

თეთრიკო ბუკია, რომელსაც ჯერ ტექნიკუმის ატესტატი ხელთ არ ქონდა და არც ცხრამეტი შესრულებოდა, კარგად იცნობდა სფერულ კვლებს. კოლხიდაში გავრცელებული ეს კვლები მოცულობით ნახევარ ჰექტარს იშვიათად აღემატებოდა. მათ მიწა სერისებურად შუაგულზე შეწეული აქვთ, გვერდები  კი საწრეტისაკენ  ოსტატურად  დამრეცილ-დაფენებული დაუწესებიათ. ასე მოწყობილ ნაჭაობარ მიწაზე წყალი ვერ ჩერდება, ან როგორც კოლხიდაში იტყვიან, „წყალი ფეხს ვერსად იკიდებს“, უმალვე სადრენაჟო თხრილისაკენ მიდის. როცა ერთხელ მეგრეიდერებმა სფერული კვლები ჩაამწკრივეს, თეთრიკო ბუკიამ, უკვე გამხელილმა ბრიგადირმა წამოიძახა:

ახლა ასეთ ნაჭაობარზე თესე რამდენიც გინდა და რაც გიყვარს!

ჭეშმარიტად აგრეა!  დაუდასტურა ქალიშვილს მისი მოსაზრებით აღტაცებულმა ლატარიამ.

მუშაობის  გაშლის  შემდეგ დედა ხშირად ჩადიოდა  შვილთან, თან ბატის და იხვის  გუნდები ტაატით ჩაყავდა უკვე  დამარცხებულ, გატეხილ ჭაობში. მათი  დაკარგვის ოდნავადაც აღარ ეშინოდა.

საბჭოთა მეურნეობის მტყორავები  უკვე  დღვაბას   უახლოვდებოდნენ, სადაც ხელმარჯვე კალატოზებს ადმინისტრაციული შენობა და საბავშო ბაღი აეგოთ. გზის გამყვანებიც თავისისას ცდილობდნენ.  სწორ, ჯერ რბილზე - და პირიან, ახლად გათარჯულ გზაზე,   ენგურიდან  მოტანილ  ხრეშს  ყრიდნენ,  შავ გუდრონს ურევდნენ, მიწაზე, ასხამდნენ  და  ტკეპნიდნენ.

იმ წელიწადს  ალფეზ ლატარიას მექანიზმებსა და თეთრიკო ბუკიას ბიჭებმა შემოდგომის დამდეგს ორი ათასი  ჰეკტარი  პამპალა ჭაობი სამუდამოდ გამოამშვიდობეს მათ სამშობლო კოლხიდას, ეს ის ჭაობი იყო, რომელიც თორსასა და დღვაბას შორის საზღვრად სულშემგუბავი შმორით ორთქლავდა ამ ჭაობში კაცი კი არა ეშმაკიც  ვერ  აწევდა.

დამუშავებული ნაკვეთების გაშრობას  ხმელარობამაც  შეუწყო ხელი. წვიმა დეკემბრის ბოლომდე არ მოსულა. მშრალი ზღვაური ქროდა დასავლეთის მხრიდან. დღვაბელების ოდებიც გამოილანდნენ ნაჭაობარზე. გაზაფხულზე  კი თეთრიკოს  დედას აუჩქარებლად  შეეძლო გაევლო ოდესღაც  გაუვალ ადგილებში, მისულიყო დღვაბამდე და დარწმუნებულიყო, რომ იმ სასიკვდილეთში სიცოცხლე-სავარდეთი დაემკვიდრებიათ.

ვინ გამოთქვამს, როგორ უხაროდა დედას, რომ ადგილის ამ ფერისცვალებაში მისი ქალიშვილიც ერია.

ჯერ კიდევ თებერვლის დამდეგს ალფეზ ლატარიამ თეთრიკო ბუკიას  ბრიგადირობა  მიულოცა. მერე იმ დღესვე მიწის მზომელის თანხლებით  მხარდახარ გაჰყვა ქალს კი არა, ჯერ ისევ გოგონას.  ოცდახუთი ჰეკტარი ნაჭაობარი, ნატბეური, ნაისირონალი ნაგუბრები, ახლა მთლად სფერული კვლებით დამშვენებული, ნაყოფის მომცემი მშრალი მიწა ჩააბარა. ახალგაზრდა ქალმა თეთრიკო ბუკიამ უკვე იცოდე რა და რა უნდა გაეშენებინა ახალ მიწაზე.

საბჭოთა მეურნეობა განთიადი  თბილის-სოხუმის გზატკეცილის მარცხნივ  არის ხობსა და ზუგდიდს შორის. ის  ახლა  გვერდზე მიხედვითაც  ადვილი საცნობია, თავისი თეთრი შენობებით, მოქვიშულ-გუდრონირებული გზებით, კოხტა პლანტაციებით, ევკალიპტის ქარსაცავი ხეივნებით ერთ პატარა საკურორტო ქალაქისებურად ბრდღვიალებს  კოლხიდის  დაბლობში.

ვთქვათ, სულმა წაგძლიათ გადაუხვიეთ მეურნეობა განთიადში, არა, არავის დაუჯერებთ, რომ იმ ადგილას ოდესმე გაუვალი რამ უბედურება იყო. მაშინ მაინც გადაწყვიტეთ ნახოთ და შეისწავლოთ ის, რომ იტყვიან, „ღმერთმა  ხელი მოგიმართოთ“,  ოღონდ  თეთრიკო ბუკია, მართლაც თეთრი და მშვენიერი ქალიშვილი, თქვენს  თავს სხვას არავის ჩაუგდებს ხელში.

სანამ თავის ნაკვეთებამდე მიგიყვანდეთ, თეთრიკო რამდენიმე წუთით გატარებთ  მეურნეობაში შესასვლელი,   სულ ათასნაირი ყვავილებით მორთული გზებით,  მერე, როცა  სანიმუშოდ მოვლილ  პლანტაციებში შეხვალთ, გეტყვით:

აი, ეს არის ! (აქ არ გაგმხელთ, რომ  ეს ნაკვეთები  მისია)

მოსავალი ჯერ რომელმა კულტურამ  მოგცათ ? - ვთქვათ ამგვარ  რასმე შეეკითხეთ.

სიმინდმა - მოგიგებთ თეთრიკო ბუკია და ამას განმარტებას  დაურთავს  - მაშინვე, სანამ ახალგამშრალ მიწებზე  რამე  კულტურას  დავნერგავდეთ,  ჯერ იქ პირველ მოსავლად ,სიმინდს ვთესავთ. სიმინდი თავისთავად მარადიული ჭირნახულია, მისი თესვა საპლანტაციე მიწაზე  აუცილებელია, სიმინდი ნიადაგს წმენდს.

ჩაი რამდენი გაქვს?

მარტო მე, ჩემთავად ხუთი ჰექტარი ახალშენი მიდგას.

კიდევ?

 კიდევ მაქვს -ცოტა იბნევა ქალი გამოკითხვებით, - ათი ჰექტარი დაფნა. ხუთი-ქარსაცავი, ორი-ფეიხოა, ბოსტანი,  ქართულად მოწყობილი  ხეხილის ვეება ბაღი, ვაშლის სანერგე, ლიუფა და...

მართალია, ჩაი ძნელი მოსაყვანი და საკრეფიო ?

თქვენ დღევანდელ ყოიფა-ცხოვრებაზე რას გვეტყვით ? დასასრულს ერთხელ კიდევ შევეკითხებით თეთრიკოს.

 ასეთ კითხვაზე მას პასუხის გაცემა, ჩანს არ უყვარს, ამიტომ  ყურს ოსტატურად  იყრუებს, მაგრამ აბა რა დალევს ქვეყანაზე ენის მიმტანს და განა არა მარტო ცუდი ამბებისთვის?

 ჰო ნანატრად წამოეზარდა დედას ეს ქალი-გეუბნებათ ენის მიმტანი- თეთრიკოს ზრდაში კარგად ეწევიან მისი უმცროსებიც მათმა დედამაც სიფრთხილე და სარჯელიც  გაიათკეცა

ბალღები გამეზარდნენ, საზრუნავს ხომ არ მოვუკლებო.

 -და... -და აბა ახლა უნდა ნახოთ იმისი  იხვ-ღორღონჯი  ხელწამოსაკრავ სახარჯოდ  ძველებურად  ქათამი ყავს.განდიათზე კვლავ ამაყად  უყივის ქანდარაზე ალისფერბუმბულიანი მამალი. თვითონაც თავის უმცროსებით,,ქმრით,ნამეტნავად ზაფხულზე, როცა  ფურცლის კრეფის  და პლანტაციების მოვლის მოჭერილი ალოებია, თეთრიკო ბუკიას ბრიგადაში მუშაობს.

-მეურნეობის დირექტორი ლატარია რაღას იქმს?

აბა, ის ადევნებს თვალს ალექსანდრე ბუკიას ბუდეს, აცა, აქიდან თეთრიკოს მსგავსი ბარტყი იქნებ კიდევ გადმოფრინდესო.

წყარო: ჟურნალი „საქართველოს ქალი“, 1970 წელი

სოციოლოგიის დოქტორი შორენა კორტავა

სოციოლოგიის დოქტორი, პროფესორი შორენა კორტავა დაიბადა ქალაქ ხობში, პედაგოგების ოჯახში. ქ. ხობის N2 საშუალო სკოლის დამთავრების შემდეგ, სწავლა განაგრძო თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტში. 2011 წელს ივანე ჯავახიშვილის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტში დაიცვა დისერტაცია თემაზე: ,,საზოგადოების ძალაუფლებრივი თეორიები“.

შორენა კორტავა არის სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის პროფესორი. კავკასიის საერთაშორისო უნივერსიტეტის მოწვეული პროფესორი. მეცნიერის კვლევის ძირითადი სფეროა: არაკლასიკური სოციოლოგიური თეორიები, საკუთრივ კი, პოსტმოდერნისტული; თანამედროვე ფრანგული სოციალური აზრი; კომუნიკაციის სოციოლოგიური თეორიები; საზოგადოების ძალაუფლებრივი თეორიები.

სალექციო კურსები

კულტურები და ორგანიზაციები

პოლიტიკის სოციოლოგია

მედიისა და კომუნიკაციის სოციოლოგია

პოსტმოდერნისტული სოციოლოგიური თეორიები

გამოქვეყნებული ნაშრომები

წიგნები

·  საზოგადოება, ინდივიდი, ძალაუფლება - არაკლასიკური სოციოლოგიური თეორიები. მონოგრაფია. გამომცემლობა უნივერსალი. თბილისი. 2014 წ.

·პოსტმოდერნიზმი და თანამედროვეობა. სახელმძღვანელო. გამომცებლობა უნივერსალი. თბილისი. 2016 წ.

· პოლიტიკის სოციოლოგიის საკითხები. სახელმძღვანელო. გამომცემლობა უნივერსალი. თბილისი. 2016 წ.

· კომუნიკაციის სოციოლოგიური თეორიები. თანაავტორობით ხათუნა ამაღლობელთან. მონოგრაფია. გამომცემლობა უნივერსალი. თბილისი. 2018 წ.

 სტატიები

·  Человек постсоветского пространства. Выпуск 3. Санкт-Петербург. Издательство Шатон. 2005 г. Постсоветская Робинзонада – Бегство в собственную цитадель.

·  რელიგია. №10-11-12. თბილისი. გამომცემლობა სამშობლო. 2005 წ.  პოსტმონარქია და კელიურ-მონასტრული სქემით დიფერენცირებული საზოგადოება.

·  ფილოსოფიური ძიებები. IX. თბილისი. გამომცემლობა ლეგა. 2005 წ. პოლიტიკური პარტიები, გენეზისი და სტურქტურა მორის დიუვერჟეს მიხედვით.

· ფილოსოფიური ძიებები. XVI. თბილისი. გამომცემლობა უნივერსალი. 2012 წ. საზოგადოება, როგორც მოქმედების სისტემის ქვესისტემა.

·  Кавказ и мир. Международный научный журнал. №13. Тбилиси. 2012 г. Проблема эрозии общества в теориях Жана Бодрийяра.

· https://burusi.wordpress.com/ ღია საზოგადოება და მის წინაშე მდგარი საფრთხეები (ჯორჯ სოროსი) 23.01.2013

· Кавказ и мир. Международный научный журнал. №17. Тбилиси. 2014 г. Стратификация общества и экономическая подсистема.

· სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები. XI. სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა. თბილისი. 2013-2014 წწ. თანამედროვე ერი-სახელმწიფოები და ღია საზოგადოების წინაშე მდგარი საფრთხეები.

· სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები. XIII. სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა. თბილისი. 2015 წ. თანამედროვე ტრანსნაციონალური ორგანიზაციების სტრუქტურა.

·  Кавказ и мир. Международный научный журнал. №21. Тбилиси. 2016 г. Социологический анализ одиночества.

·  სოციალური, ეკოლოგიური და კლინიკური პედიატრია. №18-13-12.  თბილისი. 2016 წ. საქველმოქმედო პროექტი - ზრუნვა ბავშვთა სრულფასოვან კვებაზე.

· სოციალური პედიატრია. №39. თბილისი. 2016 წ. საქველმოქმედო პროექტი - ზრუნვა ბავშვთა სრულფასოვან კვებაზე.

· სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები. XV. სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა. თბილისი. 2016 წ. ინფორმაციული საზოგადოება და პოსტმოდერნიზმი ფრენკ ვებსტერის მიხედვით.

· სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები. XVI. სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა. თბილისი. 2017 წ. ფემინური და მასკულინური კულტურები.

· სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის შრომები. XVIII სოხუმის უნივერსიტეტის გამომცემლობა. თბილისი. 2018-2019 წ. კომუნიკაციური სიუხვის უკუეფექტი ჯონ კინის ინტერპრეტაციებში.

თარგმანები

·  კულტურათშორისი კომუნიკაციები. №31. მამის, ძისა ანდა საძმოს სულის სახელით წერა. მილორად პავიჩი.

· https://burusi.wordpress.com/ მამის, ძისა ანდა საძმოს სულის სახელით წერა. მილორად პავიჩი. 8.06.2020

https://elibrary.sou.edu.ge/ge/authors?id=134

https://www.tsu.ge/ge/faculties/social/research/disert/sociology/

https://newtsutest.tsu.ge/ka/publishing-house/single/378

ალფეზ ელიზბარის ძე ლატარია

ალფეზ ლატარია დაიბადა 1927 წელს სოფელ ხეთაში, გლეხის ოჯახში. ხეთის არასრული საშუალო სკოლისა და ხეთის სუბტროპიკული ტექნიკუმის დამთავრების შემდეგ 1944 წელს შევიდა თბილისის სასოფლო-სამეურნეო ინსტიტუტში, რომელიც წარჩინებით დაამთავრა 1948 წელს.

1949 წლიდან მუშაობას იწყებს სპეციალობის მიხედვით. სხვადასხვა დროს მუშაობდა ხობის რაიონის სოფლის მეურნეობის განყოფილებაში ჯერ უბნის აგრონომად, შემდეგ აგრონომ-პროპაგანდისტად, სუპტროპიკული მეურნეობის აგრონომად. 1953 წლიდან კი მუშაობდა ხობის მანქანა-ტრაქტორთა სადგურში ტექნიკური კულტურების აგრონომად. 1954 წელს იგი გადაჰყავთ საქართველოს კ.პ. ხობის რაიკომში ინსტრუქტორად, ხოლო იმავე წლის ნოემბერში ირჩევენ სოფელ თორსის კოლმეურნეობის თავმჯდომარედ. 1957 წელს სამუშაოდ გადაჰყავთ ხეთის დაფინასა და ციტრუსების საბჭოთა მეურნეობაში აგროუბნის უფროსად.

ა. ლატარია 1962 წლიდან ხობის მშრომელთა დეპუტატების რაიონული საბჭოს აღმასკომის თავმჯდომარედ.

1963 წლიდან 1966 წლამდე მუშაობდა ზუგდიდის სასოფლო-საწარმოო კომიტეტის პარტიულ-სახალხო კონტროლის თავმჯდომარედ. 1966 წლიდან იგი სათავეში ჩაუდგა კოლხიდის ტერიტორიაზე ახალშექმნილ თორსის სუბტროპიკული კულტურების საბჭოთა მეურნეობა „განთიადს“ და როგორც მაღალკვალიფიციურმა სპეციალისტმა, საზრიანმა და პრინციპულმა მუშაკმა დიდი წვლილი შეიტანა დაჭაობებული მიწების დაშრობისა და სამშობლოს სამსახურში ჩაყენების საქმეში. 1973 წლის მაისიდან სიცოცხლის  უკანასკნელ დღემდე მუშაობდა ხიბულის ჩაის საბჭოთა მეურნეობის დირექტორად.

ალფეზ ლატარია გარდაიცვალა 1974 წელს.

წყარო: გაზეთი „კომუნიზმის მშენებელი“, N50, 1974 წელი.

ფოტოები: მარინა ხოსიტაშვილის საოჯახო ალბომი