სოფელი ხიბულა პრესის ფურცლებზე

გთავაზობთ ქართულ ჟურნალ-გაზეთებში გამოქვეყნებულ (XIX საუკუნე და მეოცე საუკუნის 20-იან წლებამდე) მასალებს ხიბულის შესახებ.

ე. ზუგდიდის მაზრისა.

დადიანისა, კონსტანტინე ლევანის-ძის, გენერალ-მაიორის, უბრწყინვალესის თდისა: სოფელსა ხიბულას სახნავ-სათესი და ტყე, 2050 დესიატ. 1920 კვადრ. საჟ.

შენიშვნა: ქუთაისის საადგილმამულო ბანკში ყოფილა ჩადებული და ბანკმა გამოიტანა გასაყიდად.

„დროება“ N229, 1882 წელი

ზუგდიდის უეზდში - გამიჯვნა: აბასთუმნისა, ყულის-კარის, აბუჯა, ხიბულა, ზენი, ზანა, ხორში, ბია, ცაიში, დარჩენი, ახუთი, ნაჯიხევი, ხორგა და ხეთა.

„დროება“ N88, 1879 წელი

ქუთაისის გუბერნიის ზუგდიდის მაზრის სოფელ ხიბულის მცხოვრებთ უთხოვნიათ კავკავის საიმპერატორო სასოფლო-სამეურნეო საზოგადოებისათვის კანაფის თესლი. მცხოვრებთ აზრად აქვთ დასთესონ კანაფი და სცადონ როგორ იხეირებს.

„ივერია“ N42, 1900 წელი

 

ს. ხიბულა (სამეგრელო): ამას წინად ჩვენს სოფელში ერთი სამწუხარო ამბავი მოხდა: ერთი ამ სოფლის მცხოვრები კაცი ცოფიანმა ძაღლმა დაჰკბინა. საწყალი რამდენისამე დღის შემდეგ გაცოფიანდა და დიდის ტანჯვით დალია სული. დარჩა საბრალოს ყოვლად უნუგეშოდ წვრილ-შვილი.

ნუ თუ მთელს სოფელში ისეთი კაცი არ მოიძებნება, რომ ამისთანა უბედურს სამკურნალოს გზა უჩვენოს?

„ივერია“ N186, 1893 წელი

 

სოფ. ხიბულა.

ქვრივ მატრონა ყუბაშვილს ამას წინად დაეცნენ და 70 მანეთი წაართვეს, თავდასხმელი ერთი აქაური მცხოვრებია.

„საქართველო“ N133, 1915 წელი

 

სად. ჩაქვა. 26 ნოემბერს, როდესაც საქონლის მატარებელი №417 სადგურში შედიოდა, ზუგდიდის მაზრის სოფელ ხიბულას მცხოვრები ლევან ნებია გადმოხტა და მარცხენა ფეხი ჩაუვარდა ვაგონებ ქვეშ. დაშავებული ბათუმის საავადმყოფოში გაგზავნეს. 

„ცნობის ფურცელი“ N2684, 1904 წელი

 

სოფელი ხიბულა. როგორც  გვატყობინებენ სოფელ ხიბულაში თავად დადიანის ოჯახში აღმოუჩენიათ ერთი შესანიშნავი ხელთნაწერი (კალოუბანში 1765 წელს გადაწერილი), რომელშიაც საბა-სულხან ორბელიანის იგავ-არაკებია მოცემულია. უმეტესი ნაწილი ხელთნაწერისა შეიცავს აგრეთვე ჯერეთ უცნობ ლექსებს ჩვენის ცნობილი მემატიანის პაპუნა ორბელიანისას, წიგნში მოქცეულია პაპუნასივე ჯერეთ უცნობი პოემა ლექსად, რომელშიაც აღწერილი ვახტანგ მეექვსის თავგადასავალი და ისტორიული გარემოებანი 1724-1725 წლებისა.

 „ივერია“ N110, 1901 წელი

 

   ს. ხიბულა  (ზუგდიდის მაზრა). ... არსებული ერთ-კლასიანი სახალხო სკოლის ორკლასიანათ გადაკეთების განაჩენი უკვე დიდი ხანია შეაყენეს; სამოსწალო უწყებამ შენობის ხარჯის 1/3-დის დაპირება უკვე მისცა.  მიუხედავად ზედმეტი სიღარიბისა აღმშენებელი კომისია უკვე აირჩიეს, მიანდვეს პლანის შედგენა-სმეტის შეყენება და მოსალოდნელ ხარჯების გაწერაც. უკანასკნელნიც მოქმედებას შეუდგნენ და საქმე მტკიცე ხასიათს ღებულობს.

  ... ამასთან უფრო საყურადღებოა ის გარემოება, რომ სოფლის გლეხობამ თავისით იგრძნო ბიბლიოთეკა-სამკითხველოს და საკვირაო შკოლების საჭიროება. პირველი როგორც მასაზრდოებელი იმ მოზარდ თაობისა, ვინც შკოლის გათავებისას უწიგნოთ რჩებოდნენ, ხოლო მეორე თვით მათ მოხუცებულობაში მყოფთა, რომელთ არ მისცემია საშვალება დროზე მიეღოთ საჭირო უბრალო ცოდნა მაინც; უფასო ბიბლიოთეკა-სამკითხველოსათვის მიმართეს ზუგდიდის ქ. შ. წ. კ. გ.  საზ განყოფილების გამგეობას ნებართვის ასაღებათ და პასუხისმგებელ პირებად ადგილობრივი სასწავლებლის მასწავლებელნი და ორი ადგილობრივი მცხოვრებნი წარუდგინეს. სასურველია უფ. წ. კ. გ. საზ გამგეობა დაჩქარებით მიიღებდეს საჭირო ზომებს, რომ მოქმედება დროზე დაიწყოს...

ამგვარი გამოფხიზლება ხიბულის საზოგადოებისა მისაბაძი მაგალითი უნდა იქნეს სხვა სოფლებისათვისაც...

“აზრი“ N39, 1914 წელი.

  ხიბულა. ჩვენ მისი (იგულისხმება აკაკი წერეთელი) კალმის გავლენით აღზრდილნი მუხლს ვიდრეკთ მისი ცხედრის წინაშე და ვიხდით პანაშვიდს.

 „ახალი აზრი“ N143, 1915 წელი.

 

შუამდგომლობა აღძრულია სამგან გაიხსნას უფასო წიგნთ საცავ-სამკითხველო. ერთი სოფელ ხიბულაში...

 ‘საქართველო“ 1916 წელი

 

პროვინციაში

ტელეგრაფ-ტელეფონის კავშირის მდგომარეობა ზუგდიდის მაზრაში.

დღიდან საბჭოთა ხელისუფლების დამყარებისა, მაზრის რევკომი და მერე კი აღმასკომის მიერ იყო ყოველგვარი ზომები მიღებული ტელეფონ-ტელეგრაფის კავშირის საქმის გასაფართოვებლად ზუგდიდის მაზრაში.

ზუგდიდის მაზრაში, გარდა იმ 27 სოფლისა არის აგრეთვე მოზრდილი სოფლები, სადაც ტელეფონ ტელეგრაფით დამოკიდებულება აუცილებელ საჭიროებას წარმოადგენს. მაგალითად: ახალი ხიბულა, ყულევი.

„კომუნისტი“ N209, 1922 წელი

 

როგორ ვასაღებთ აბრეშუმს

(დაბა ახალ-ხიბულა, სამეგრ.)

თუ არ მივიღებთ მხედველობაში ზოგიერთ შემთხვევას, აბრეშუმის პარკის მოსავალი ჩვენს მხარეში კარგი შეიქმნა. თუ გავლილ წლებში პარკის საფასურს თავის დროზე არ ვღებულობდით, დღეს ეს არ ითქმის, რადგან პარკის გაყიდვა და ნაღდი ფულის აღება ერთია.

ამხანაგობა „აბრეშუმმა“ მიანდო ახალ-ხიბულის რაიონში პარკის შესყიდვა ადგილობრივ კოოპერატივს. პარკის მიღება ხდება წესიერათ, მხოლოდ არ შეგვიძლია არ ავღნიშნოთ კოოპ. გამგეობის წევრი ბ. ღ-ს მეაბრეშუმეებისადმი არა შესაფერისათ მოპყრობა.

უკმეხი სიტყვების წამოსროლა, პრანჭვა-გრეხვა ქალებთან და თავის ამაღლება გლეხების წინაშე. ასეთი მოპყრობა და საქციელი საბჭოთა მოსამსახურეს არ შეშვენის.

„კომუნისტი“ N157, 1925 წელი

 

ნათია სიგუა - ნივთების ახალი სიცოცხლე

ხობის რაიონში დაიბადა. ბავშვობიდან მოსწონდა ექიმობა და სკოლის დასრულების შემდეგ პედიატრობა გადაწყვიტა. უყვარს ბავშვებთან ურთიერთობა… მუშაობს სკოლაში ექიმად. თავისუფალ დროს კი ხელნაკეთ სამკაულებს ქმნის… ხშირად მონაწილეობს სახალხო  დღესასწაულებზე მოწყობილ გამოფენა–გაყიდვებში. – ექიმისა და ხელოვანის, ნათია სიგუას პერსონა.

 დავიბადე ხობში. ძალიან ხშირად ავადვმყოფობდი და ხანგრძლივი ურთიერთობა მქონდა ექიმებთან. ალბათ ძალიან მომწონდა ექიმები, რადგან ბავშვობიდან მინდოდა ექიმობა. სკოლის დამთავრების შემდეგ გადავწყვიტე პედიატრიულ ფაკულტეტზე ჩაბარება, რადგან ბავშვებთან ურთიერთობა ძალიან მომწონს.

– ხელსაქმე როდის დაიწყეთ?
– ხელსაქმე ბავშვობიდან მიყვარდა, მოგეხსენებათ, 90-იან წლებში ყველაფრის დეფიციტი იყო, ასევე ტანსაცმლის. ძველი ტანსაცმელებით ვცდილობდი ახლების შეკერვას, რათა განსხვავებული და კომფორტული სამოსი მქონოდა. მიყვარდა ბავშვის სამოსის შექმნა, განსაკუთრებით მომწონდა შარვლების შეკერვა. ასევე მომწონდა ძველი, გამოუსადეგარი ნივთებისთვის ახალი დანიშნულების (ახალი სიცოცხლის) მიცემა. ძველ, გადაგდებულ თოჯინებს ვაყენებდი სპეციალურ სამაგრზე ისე, რომ სიმაღლეში გაზრდილიყო, ვაცმევდი ატლასისა და მაქმანის კაბებს. ისე მოსწონდათ, რომ რამდენიმე გაიყიდა კიდეც.
საზეიმო ფორმებიც შემიკერავს ბავშვობაში, შემდეგ ქსოვით დავინტერესდი. საკმაოდ საინტერესო ქუდებს და კაშნებს ვქსოვდი და თვლებით ვაფორმებდი.
– პირველი ნამუშევრები…
– როცა რეზიდენტურაზე დავდიოდი, შემთხვევით მოვხვდი გალანტერიის მაღაზიაში. პირველი, რაც დავამზადე, იყო საყურე ჩემთვის, რომელიც  მოეწონათ მეგობრებს, შემდეგ მეგობრებსაც გავუკეთე რაღაც სამკაულები და ასე, ნელ-ნელა, გამიტაცა ამ საქმემ და შემოსავლის წყაროდაც მექცა.
– თქვენს ფეისბუქგვერდზე სამკაულების ნიმუშებია…
– ვამზადებ ყელსაბამებს, გულსაბნევებს, თმის სამაგრებს, საყურეებს, ბეჭდებს, სამაჯურებს.
შეკვეთებს ვიღებ როგორც ინტერნეტით, ასევე ტელეფონის მეშვეობით. მიყვარს ნემსიყლაპიების დამზადება, საკმაოდ დიდხანს ვეძებდი საჭირო ქვებს. ახლა რამდენიმე სახის ნემსიყლაპიას ვამზადებ.
– გოგონა– გულსაბნევები და ნემსიყლაპიები… რატომ ნემსიყლაპია? რაიმე ისტორიას ხომ არ უკავშირდება?
– ხატვა არ მეხერხება, ამიტომ სამკაულის ესკიზებს ვერ ვაკეთებ. ვყიდულობ მასალებს და ჩემი ფანტაზიით ვაძლევ ფორმას. ძალიან მიყვარს გოგონა-გულსაბნევები და მომხმარებელს სხვადასხვა ვარიანტს ვთავაზობ, ბავშვებსაც მოსწონთ და დიდებსაც.
მრავალნაირი მწერი ვცადე – პეპლები, ბზიკები, მაგრამ ნემსიყლაპიები ყველაზე ლამაზი გამოდის და მომხმარებლის მოწონებაც ნემსიყლაპიამ უფრო დაიმსახურა, ამიტომ ვამზადებ როგორც შუშისას, ასევე სადაფისას. ფერადები და ლამაზები გამოდის…
– დღეს ბევრი ამზადებს სამკაულებს. როგორ უნდა მოახერხოს ხელოვანმა, რომ ორიგინალურ საკუთარ სტილს მიაგნოს?
– მიყვარს არასტანდარტული გულსაბნევების დამზადება, უცხოა და ყველა სხვადასხვანაირი, საინტერესო სამუშაოა.
უამრავი ხელოვანია საქართველოში, მართლაც, საინტერესო ნაკეთობები აქვთ.
ჩემს თავს ხელოვანს ვერ ვუწოდებ, რაც მომწონს, იმას ვაკეთებ თავისუფალ დროს, ძირითადად, ღამის საათებში (ხშირად შემომთენებია) ვამზადებ სამკაულებს.
– მონაწილეობთ გამოფენა-გაყიდვებში…
– ვცდილობ, გამოფენა-გაყიდვებშიც მივიღო მონაწილეობა, სხვადასხვა ქალაქში სახალხო დღესასწაულებზე ხშირად აწყობენ გამოფენა-გაყიდვებს და თუ სასწავლო დღეებს არ ემთხვევა, ვცდილობ, მონაწილეობა მივიღო მეც.
– ოჯახი…
– მყავს მეუღლე და 2 შვილი, რომლებიც ხელს მიწყობენ ჩემი გატაცების განხორციელებაში. თავისუფალ დროს ყოველთვის ვამზადებ რაღაცას.

 

წყარო: http://kvira.ge/490779?fbclid=IwAR0r46f5dhApMhxbbmajeMIMfbjI089GUOamxj9jWB8Ed8tTLrbCeeB6sro